Pisanie książki to proces twórczy, który wymaga zaangażowania, pewnej wiedzy i umiejętności. Przy pisaniu stosuje się różne metody i techniki. Jedni piszą, planując, inni idą na żywioł. I nie ma jednej uniwersalnej metody, bo proces ten różni się tak, jak różni są pisarze. Każdy ma inny styl, odzwierciedlający jego pasję i kreatywność. Jednak dla wszystkich istnieje pewien schemat pozwalający napisać dobrą książkę. Zanim to jednak nastąpi, trzeba postawić pierwszy krok, który wcale nie jest jednoznaczny z pierwszym znakiem na papierze.
Określ cel, gatunek i odbiorcę książki
Zanim zaczniesz pisać, zastanów się, jaki jest główny cel książki. Czy marzysz o zdobyciu sławy, a może chcesz utrzymywać się z pisania? Niektórzy marzą o bogactwie, ale to przytrafia się nielicznym. Oczywiście, życzę ci, abyś znalazł się w tym gronie. Jest też grupa osób, która po prostu chce dzielić się z innymi swoją twórczością. Jednak twoje poczucie estetyki, kunszt, sztuka czy emocje, też mogą być celem, który chcesz pokazać.
Następnie musisz określić gatunek literacki, w którym chcesz pisać. Czy będzie to powieść, opowiadanie, tomik wierszy, poradnik czy jeszcze coś innego? Zazwyczaj mamy ulubiony gatunek, który lubimy czytać i może to być też gatunek, w którym chcesz pisać. Jeżeli już to wiesz, to sprawa jest prosta. Gdy nie wiesz, wróć do podstaw i poznaj charakterystyczne cechy formalne i tematyczne, którymi rządzą się różne gatunki. Pamiętaj też, że poza kilkoma podstawowymi gatunkami literackimi istnieje wiele podgatunków i hybryd, niemieszczących się w ogólnych klasyfikacjach.
Mamy trzy podstawowe gatunki literackie:
- Epika, opowiadająca o wydarzeniach i postaciach. Tutaj swoje miejsce znajdzie powieść, epos, bajka, saga, czy opowiadania. Różnią się one głównie długością, ilością postaci, czy mniej lub bardziej rozbudowaną akcją. Cechą wspólną dzieł epickich jest narracja, czyli opowiadanie o wydarzeniach przez narratora.
- Liryka wyraża myśli autowa oraz obrazuje jego indywidualne emocje, refleksje i uczucia. Wśród form zaliczanych do liryki znajdziemy pieśń, tren, odę, elegię, monolog wewnętrzny, poemat liryczny i inne. Istnieje wiele innych form lirycznych i wariantów, a granice pomiędzy nimi bywają płynne. Jednak kluczowym elementem jest indywidualne wyrażanie emocji i uczuć przez podmiot liryczny.
- Dramat to gatunek, w którym akcja przedstawiona jest za pomocą dialogów i monologów. Zwykle dramat przeznaczony jest do wystawienia na scenie. Zaliczymy tu m.in. tragedię i komedię.
Ostatnią sprawą, ale wcale nie najmniej ważną są odbiorcy. Wręcz przeciwnie, to właśnie odbiorcy są w procesie tworzenia książki najważniejsi. Dlatego tak ważne jest określenie grupy odbiorców, bo nie da się pisać dla każdego. Co jest dla każdego, jest do niczego. Każda grupa odbiorców ma inne potrzeby i oczekiwania, dlatego musimy określić przynajmniej wiek i płeć naszego czytelnika. Czy to mają być mężczyźni, czy kobiety i w jakim wieku? Kolejne kryteria doboru, będą coraz bardziej szczegółowe i mogą obejmować: zainteresowania, styl życia, wykształcenie, czy preferencje seksualne. Ważne, żeby tych kryteriów nie było za dużo. Problemem wówczas stanie się dotarcie do odpowiednio szerokiej grupy odbiorców.
Skąd wziąć pomysł na książkę?
Kolejną sprawą, nad którą musisz się zastanowić, jest temat, który chciałbyś poruszyć. Wybierz coś, co cię pasjonuje, lub temat, z którym czujesz się związany. Może to być fikcyjna historia, podręcznik, książka kucharska lub jakakolwiek inna tematyka. Pomysły na pisanie książki mogą pochodzić z wielu źródeł. Poniżej kilka przykładów, skąd czerpać inspirację:
- Osobiste doświadczenia. Wiele książek jest opartych na osobistych doświadczeniach autora, czy to w postaci autobiografii, czy fikcji opartej na rzeczywistych zdarzeniach.
- Aktualności i historia. Wiadomości i ważne wydarzenia historyczne często inspirują pisarzy do tworzenia opowieści.
- Inne dzieła literackie. Nie chodzi tutaj o przepisywanie innych autorów, lecz o inspiracje czytelnicze. Czytanie książek może inspirować do stworzenia własnej opowieści, która daje nową perspektywę na dane tematy lub odpowiada na pytania postawione w innych dziełach.
- Nauka i filozofia. Odkrycia naukowe, teorie filozoficzne i inne intelektualne dyskursy mogą prowadzić do głębokich i skomplikowanych opowieści.
- Marzenia i fantazje. Niektórzy autorzy twierdzą, że ich pomysły pochodzą z marzeń sennych, z fantazjowania i zastanawiania się nad różnymi scenariuszami
- Przyroda i otoczenie. Piękno przyrody, nowe miejsca i odmienne kultury mogą inspirować opowieści.
- Relacje międzyludzkie. Interakcje i związki z innymi ludźmi, złożoność emocji i doświadczeń międzyludzkich to częste źródła inspiracji.
- Pytania “Co by było, gdyby…”. Zastanawianie się nad alternatywnymi rzeczywistościami lub różnymi wynikami historycznych zdarzeń może prowadzić do interesujących opowieści.
- Mity, legendy i lokalny folklor, często stanowią podstawę dla nowych interpretacji lub adaptacji w nowoczesnej literaturze.
- Codzienne obserwacje. Proste sceny z życia codziennego, przypadkowe rozmowy podsłuchane w kawiarni czy obserwacje ludzi na ulicy mogą prowadzić do inspirujących pomysłów na opowieści.
Pomysł na książkę często wymaga czasu. Musi dojrzeć. Wiele razy pisarze zaczynają od surowej koncepcji, która z czasem ewoluuje, kiedy kontynuują proces pisania. Ważne jest, aby pamiętać, że nie ma jednego właściwego sposobu na znalezienie pomysłu na książkę. To, co jest dobre dla jednego autora, może nie działać na innego. Jednak pisanie książki zawsze zaczyna się od pierwszego kroku, jakim jest podjęcie decyzji.
