„Szkarłatna litera” Nathaniela Hawthorne’a to jedno z najbardziej wpływowych dzieł w amerykańskiej literaturze, które ukazało się w 1850 roku. Ta powieść, osadzona w kolonialnych czasach Massachusetts, prowadzi czytelnika przez skomplikowaną sieć emocji, moralnych dylematów i hipokryzji społecznych.
Powieść Nathaniela Hawthorne’a
Główna bohaterka, Hester Prynne, zostaje skazana na noszenie szkarłatnej litery „A” na piersi jako karę za cudzołóstwo, co jest publicznym znakiem jej grzechu. Hawthorne eksploruje nie tylko reakcje społeczne na grzech Hester, ale także jej wewnętrzny rozwój oraz konflikty moralne, jakie ją dręczą. Hester, silna i niezależna kobieta, staje się symbolem odwagi w obliczu społecznej nietolerancji i moralnego upadku.
Powieść jest głęboko osadzona w kontekście religijnym i moralnym, eksplorując tematy grzechu, winy, kary i przebaczenia. Hawthorne krytycznie analizuje hipokryzję purytanów, którzy są surowi w osądzaniu innych, ale nie widzą własnych grzechów. Poprzez postaci takie jak ksiądz Dimmesdale i Chillingsworth, autor pokazuje różne reakcje na grzech i konsekwencje ukrywania prawdy.
Język powieści jest pełen symboliki, co dodatkowo pogłębia jej znaczenie. Szkarłatna litera staje się nie tylko znakiem zewnętrznym, ale także symbolem wewnętrznym dla każdej z postaci, co ilustruje głęboki konflikt między publicznym obrazem a prywatnym doświadczeniem.
Nathaniel Hawthorne w „Szkarłatnej literze” stworzył dzieło, które do dziś porusza czytelników swoją uniwersalnością tematyczną i literacką głębią. To nie tylko opowieść o jednostce walczącej ze społecznym wyrokiem, ale także refleksja nad ludzkimi słabościami i możliwościami wybawienia.
Ekranizacje powieści
Szkarłatna litera (The Scarlet Letter) Nathaniela Hawthorne’a była wielokrotnie ekranizowana, choć z bardzo różnym skutkiem artystycznym i wiernością wobec oryginału. Poniżej przegląd najważniejszych adaptacji:
- The Scarlet Letter (1926) – reżyser Victor Sjöström, z Lillian Gish jako Hester Prynne. To jedna z pierwszych znanych ekranizacji, niema, wierna duchowi powieści. Gish zagrała Hester z wielką subtelnością, a zdjęcia i reżyseria szwedzkiego mistrza kina niemego Sjöströma dodały filmowi głębi psychologicznej. Ocena krytyków była bardzo pozytywna. Do dziś uznawana za jedną z najlepszych adaptacji powieści.
- The Scarlet Letter (1979) – film telewizyjny w reżyserii Ricka Hausera. Głównych bohaterów zagrała Meg Foster jako Hester oraz John Heard jako Dimmesdale. Była to niska produkcja telewizyjna, ale dość wierna książce. Nie zdobyła szerokiego uznania, ale jest ceniona za próbę zachowania treści i tonu oryginału.
- The Scarlet Letter (1995) – reżyser Roland Joffé. Obsada: Demi Moore (Hester), Gary Oldman (Dimmesdale), Robert Duvall (Chillingsworth). To najbardziej znana (i kontrowersyjna) wersja filmowa. Film odchodzi znacznie od fabuły powieści, dodając sceny erotyczne, zmieniając zakończenie, a nawet charakter postaci. Recenzje krytyków były głównie negatywne. Film krytykowano za tanie melodramatyczne zabiegi i spłycenie filozoficznego wydźwięku książki. Film zdobył kilka Złotych Malin, m.in. dla Demi Moore jako najgorszej aktorki. Ciekawostką jest, że Demi Moore nalegała na feministyczne przekształcenie postaci Hester, co spotkało się z oporem zarówno fanów, jak i znawców literatury.
Najlepsze adaptacje to te, które zachowują powściągliwość i szacunek dla oryginału, jak wersja z 1926 roku. Z kolei wersja z 1995 roku pozostaje przykładem tego, jak nie należy adaptować klasyki – chyba że jako ciekawostkę filmową.
Podsumowując, „Szkarłatna litera” to klasyka literatury amerykańskiej, która zasługuje na uwagę nie tylko jako literackie arcydzieło, ale także jako komentarz na temat moralności, grzechu i ludzkiej natury, który jest aktualny przez wieki. Choć Szkarłatna litera jest literackim arcydziełem, żadna z ekranizacji nie zdołała oddać w pełni jej głębi filozoficznej i subtelnej analizy moralności.
Osobiście wolę powieść, jednak ciekawa jestem waszej opinii, czy wolicie powieść, czy jej ekranizację?
Zobacz moje książki i poradniki. Serdecznie zapraszam!
